بازیافت پلاستیک‌های زیست تخریب پذیر

قبل از پرداختن به بازیافت لوله‌های پلی‌اتیلن ، بهتر است بدانیم منظور از پلاستیک‌های زیست تخریب پذیر چیست؟ به طور ساده در هنگام ساخت این نوع پلیمر‌ها ماده‌ای تخریب پذیر نظیر نشاسته به مواد اولیه اضافه می‌گردد تا فرآیند تخریب و بازیافت با سرعت بیشتری انجام گیرد.

پلی‌اتیلن‌های زیست تخریب پذیر به تازگی کشف شده و توانسته‌اند نقش مهمی در کاهش تولید ضایعات پلاستیکی نمایند. اما به دلیل افزودن مواد تخریب‌ پذیر خواص آن‌ها تا حدودی کاهش پیدا کرده و شکننده هستند. بنابراین در هر جایی نمی‌توان از آن‌ها استفاده کرد. از طرفی دیگر در تهیه پلاستیک‌های زیست تخریب‌ پذیر باز هم از مواد اولیه پلاستیکی استفاده می‌شود که در پلی‌اتیلن‌های معمول هست.

در این بین، پلاستیک‌های زیست تخریب‌ پذیری در حال تولید است که پیش‌بینی می‌شود رقیب جدی برای پلاستیک‌های کنونی باشد. در ساخت این پلاستیک‌ها موادی به کار رفته که دارای خاصیت ذاتی برای تخریب توسط باکتری‌ها، آب و آنزیم‌های طبیعت هستند. مشکل اصلی این دسته از پلیمرها قیمت بالای آن‌ها بوده که محققان به دنبال روشی ارزان برای تولید انبوه آن هستند.

اهمیت بازیافت لوله‌های پلی‌اتیلن و پلاستیک‌های زیست تخریب پذیر

صرفه‌جویی در مصرف آب، بازدهی بیشتر و کاهش هزینه‌ها از جمله مهم‌ترین مزایای استفاده از لوله‌های پلی‌اتیلن در صنعت کشاورزی و آبیاری است که سبب شده کارشناسان و حتی مسئولان کشور در پی کاربرد گسترده آن‌ها در این حوزه و دیگر صنایع وابسته باشند. از این رو با گسترش مصرف، اهمیت توجه به ضایعات لوله‌های پلی‌اتیلن بیش از پیش خود را نشان می‌دهد.

مطالعات نشان داده چنانچه طی فرآیند بازیافت لوله‌های پلی‌اتیلن و دیگر پلاستیک‌های تخریب پذیر ناخالصی‌ها به شیوه صحیح از مواد اصلی جدا و در واقع بازیافت به خوبی انجام شود، ساختار آن‌ها به گونه‌ای است که خواص فیزیکی و مکانیکی پلی‌اتیلن بازیافتی همانند پلی‌اتیلن نو باشد.

در این تحقیقات مشخص شده که پلی‌اتیلن بازیافتی وقتی با گروه‌های عاملی سازگار کننده پیوند برقرار می‌کند، باعث سازگاری مطلوبی در آلیاژ نهایی می‌شود که همین امر خواص مکانیکی آن نظیر استحکام کششی و مقاومت ضربه‌ای را افزایش می‌دهد.

مزایای بازیافت لوله‌های پلی‌اتیلن و پلاستیک‌های زیست تخریب پذیر

همان طور که اشاره شد، بازیافت لوله‌های پلی‌اتیلن از تجمع آن‌ها در محیط زیست و مشکلات حاصله از این انباشت در خاک و اکوسیستم پیشگیری می‌نماید. همچنین بازیافت پلی‌اتیلن‌ها سودآوری خوبی داشته و سبب صرفه‌جویی اقتصادی می‌گردد. از طرفی دیگر مواد تولید شده حاصل از بازیافت لوله‌های پلی‌اتیلن و سایر پلاستیک‌های زیست تخریب پذیر، علاوه بر خواص مکانیکی و فیزیکی بهتر، قیمت کمتری و در حدود یک پنجم مواد نو دارند. زیرا در هنگام محاسبه قیمت تمام شده، هزینه تخریب و بازیافت لحاظ نمی‌شود‌.

کاربرد پلی‌اتیلن بازیافتی

– استفاده در مکان‌های نیازمند مقاومت ضربه‌ای و استحکام کششی زیاد نظیر جایگزین تسمه‌های فلزی بسته‌بندی محموله‌های سنگین در بندرها

– استفاده به عنوان الیاف در صنایع خودروسازی، نساجی، ورزشی، لوازم‌خانگی

– استفاده مصارف خانگی جهت تولید پانل‌های اسفنجی عایق دار

– به کار روی در صنایع بسته‌بندی فیلم‌‌‌های رادیوگرافی

– غشا و بطری‌های نوشیدنی

– قالب‌گیری فشاری

– نوارهای ویدئویی

– لوله‌های ساختمانی

چگونگی بازیافت لوله‌های پلی‌اتیلن و پلاستیک‌های زیست تخریب پذیر

عمل بازیافت پلاستیک طی یک فرآیند چهار مرحله‌ای زیر صورت می‌پذیرد:

۱. جمع‌آوری

۲. جداسازی

۳. احیا مواد جهت ساخت یک فرآورده

۴. بازاریابی و فروش

در حالت کلی بازیافت به یکی از سه روش بازیافت اولیه و تولید محصول مشابه، بازیافت ثانویه و ساخت فرآورده‌های پلاستیکی و سوزاندن پلاستیک انجام می‌شود.

نکته مهمی که در هنگام بازیافت پلی‌اتیلن‌ها باید مورد توجه قرار گیرد، هماهنگی بین پلیمرها است. به عبارت دیگر هر نوع پلیمر اعم از پلی‌اتیلن، پلی‌پروپیلن و یا پلی‌آمید به صورت جداگانه بازیافت شده و ناخالصی‌ها و مواد زائد به طور کامل از آن خارج گردد. زیرا هر کدام از انواع پلیمرها دارای نقاط ذوب متفاوتی هستند و در صورت بازیافت با یکدیگر تبدیل به ترکیبات ناهمگونی می‌گردند.

جمع‌بندی

از آنجایی که لوله‌های پلی‌اتیلن به همراه دیگر پلاستیک‌های زیست تخریب پذیر مصارف زیادی پیدا کرده‌اند، لذا بازیافت آن‌ها از دو جهت زیست محیطی و صنعتی مهم بوده و باید مورد توجه قرار گیرد. از نظر زیست‌‌محیطی ضایعات لوله‌های پلی‌اتیلن و مواد پلاستیکی باید به سرعت و قبل از آن که بافت خاک را تخریب نمایند، از محیط زیست خارج و به محل‌های بازیافت برده شوند.

همچنین از دیدگاه صنعتی، بازیافت این مواد به گونه‌ای انجام شود که علاوه بر کارایی و بهبود کیفیت، قیمت کمتر و یا برابری با محصولات حاصل از مواد اولیه نو داشته باشند.